Қазақстан Республикасының кодексі Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы

77-бап. Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтары

1. Қазақстан Республикасы азаматтарының:
1) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін тізбеге сәйкес тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін алуға;
2) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде дәрілік заттармен және медициналық мақсаттағы бұйымдармен, оның ішінде белгілі бір аурулары (жай-күйлері) бар азаматтардың жекелеген санаттары үшін амбулаториялық деңгейде тегін немесе субсидияланатын дәрілік заттармен және мамандандырылған медициналық мақсаттағы бұйымдармен қамтамасыз ету уәкілетті орган;
3) медициналық ұйымды еркін таңдау, сапалы және уақтылы медициналық көмек көрсету;
4) өз қаражаты, ұйымдардың өз қаражаты, ерікті медициналық сақтандыру жүйесі және басқа да тыйым салынбаған көздер есебінен тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемінен асатын қосымша медициналық қызметтерді;
5) уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен көрсеткіштер болған кезде бюджет қаражаты есебінен шетелде медициналық көмек алу;
6) медициналық қызметкерлердiң дәрiлiк заттарды, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканы дұрыс тағайындамауы және пайдалануы салдарынан денсаулыққа келтiрiлген зиянды өтеу;
7) еңбекке уақытша жарамсыздық парағын немесе еңбекке уақытша жарамсыздық парағын бере отырып, еңбекке уақытша жарамсыздық фактісін куәландыру;
8) мемлекеттiк органдардан, ұйымдардан және емдеушi дәрiгерден өз құзыретi шегiнде аурудың алдын алу, диагностикалау, емдеу және медициналық оңалту әдiстерi, клиникалық зерттеулер, денсаулыққа әсер ететiн факторлар, оның iшiнде оның жай-күйi туралы анық ақпаратты өтеусіз алу. қоршаған ортаны, еңбек жағдайларын, тұрмыс пен демалысты, салауатты тамақтануды және тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін, оның ішінде санитарлық-эпидемиологиялық сараптаманың қорытындысын;
9) мемлекеттік органдардан, тәуелсіз сараптама ұйымдарынан және дәрілік заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың айналысы саласындағы субъектілерден өткізілетін дәрілік заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың қауіпсіздігі, тиімділігі мен сапасы туралы ақпарат алу;
10) медицина және фармацевтика қызметкерлерінің әрекетіне (әрекетсіздігіне) денсаулық сақтау ұйымына, жоғары тұрған органға және (немесе) сотқа шағымдануға;
11) мемлекеттік медициналық сараптаманың қорытындыларымен келіспеген жағдайда тәуелсіз сарапшыларды тарту туралы өтініш;
12) трансплантациялау мақсатында қайтыс болғаннан кейін олардан тіндерді (тіннің бөліктерін) және (немесе) ағзаларды (ағзалардың бөліктерін) алу мүмкіндігі туралы ерікті ерік білдіру.

2. Әйел отбасын жоспарлау және өз денсаулығын қорғау мақсатында ана болу мәселесін шешуге және қалаусыз жүктіліктің алдын алудың заманауи әдістерін еркін таңдауға құқылы. Азаматтардың ананы қорғау құқығы:
1) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде медициналық тексерулер, репродуктивті жастағы әйелдердің денсаулығын динамикалық бақылау және жақсарту;
2) әйелдердің ұрпақты болу денсаулығына және баланың денсаулығына тікелей әсер ететін негізгі ауруларды науқас баланы күту жөніндегі стационарға жатқызу кезінде медициналық емдеу.

Жүкті әйелдер мен бала емізетін аналардың жұмыс уақыты, жүктілігі және босануы бойынша демалыс уақыты және еңбек жағдайлары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес белгіленеді.

3. Психикалық бұзылыстары (аурулары) бар адамдарды қоспағанда, жынысы бұзылған адамдардың жынысын ауыстыруға құқығы бар.
Гендерлік сәйкестігі бұзылған адамдарды медициналық куәландыру және жынысын ауыстыру қағидаларын уәкілетті орган белгілейді.
4. Бас бостандығы шектелген азаматтарға, сондай-ақ сот үкiмi бойынша жазасын арнайы мекемелерде орналасқан бас бостандығынан айыру орындарында өтеп жатқан адамдарға медициналық көмек уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша қылмыстық-атқару жүйесi органдары айқындайтын тәртiппен көрсетiледi. дене. Аталған адамдар медициналық көмек алу кезінде Қазақстан Республикасы азаматтарының жоғарыда аталған барлық құқықтарын пайдаланады.
5. Қазақстан Республикасының аумағында жүрген шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдар, егер басқа жағдайларда, уәкiлеттi орган айқындайтын тізбеге сәйкес, айналасындағыларға қауiп төндiретiн жiті аурулар бойынша тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемін алуға құқылы. Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше көзделсе.
5-1. Босқындарға, сондай-ақ пана іздеушілерге уәкiлеттi орган белгiлейтiн тәртiппен және көлемде дәлелденген неғұрлым жоғары нәтижелi профилактикалық, диагностикалық және емдік медициналық қызметтер көрсетіледі.

Пациенттердің
құқықтары 1. Пациенттің осы Кодекстің 88-бабында көрсетілген құқықтарынан басқа:
1) диагностика, емдеу және күту процесінде лайықты емделуге, олардың мәдени және жеке құндылықтарын құрметтеуге;
2) қандай да бір кемсітушілік факторлардың ықпалынсыз тек медициналық критерийлер негізінде айқындалатын бірінші кезектегі медициналық көмек;
3) Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау ұйымдарында қызметін жүзеге асыратын, тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде медициналық көмек көрсететін дәрігерді немесе медициналық ұйымды, оның ішінде шетелдік дәрігерді таңдау, ауыстыру;
3-1) медициналық ұйымның дыбыс және (немесе) бейнебақылау мен жазуды жүргізетіні туралы хабарлама;
4) отбасының, туыстарының және жақындарының, сондай-ақ діни бірлестіктер министрлерінің қолдауы;
5) медициналық технологияның қазіргі деңгейі мүмкіндік беретін дәрежеде азапты жеңілдету;
6) денсаулығының жай-күйі туралы тәуелсіз қорытынды алу және консультация өткізу;
7) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де құқықтар.

2. Пациент өзінің құқықтары мен міндеттері, көрсетілетін қызметтер, ақылы қызметтердің құны, сондай-ақ оларды көрсету тәртібі туралы ақпарат алуға құқылы. Науқастың құқықтары туралы ақпарат медициналық ұйымдардың көрнекі үгіт-насихат орындарында орналастырылуы керек.
Науқасқа медициналық ұйымға түскен кезде оған медициналық қызмет көрсететін тұлғалардың аты-жөні мен кәсіби мәртебесі, сондай-ақ медициналық ұйымның ішкі тәртібі туралы ақпарат берілуі тиіс.
3. Медициналық көмек пациенттің хабардар етілген ауызша немесе жазбаша ерікті келісімін алғаннан кейін көрсетілуі керек. Пациенттің инвазиялық араласуға жазбаша ерікті келісімі уәкілетті орган бекіткен нысан бойынша ресімделеді.
4. Медициналық көмек алған кезде пациент өзінің денсаулығы туралы жан-жақты ақпаратты, оның ішінде ұсынылатын және балама емдеу әдістерін қолданудың ықтимал қауіптері мен пайдасы туралы мәліметтерді, емдеуден бас тартудың ықтимал салдары туралы мәліметтерді, диагноз туралы ақпаратты, медициналық көмекке жүгінуге құқығы бар. пациенттің нысанында қол жетімді болжам және емдеу жоспары, сондай-ақ оны үйге шығару немесе басқа медициналық ұйымға ауыстыру себептерін түсіндіру.
5. Науқас өзінің денсаулық жағдайы туралы ақпарат берілуі тиіс адамды тағайындай алады. Науқастың ақпаратты алудан бас тартуы жазбаша түрде ресімделеді және медициналық құжаттамаға енгізіледі.
6. Медициналық ақпаратты беру тек пайдасыз болып қана қоймай, пациентке ауыр зиян келтіреді деп пайымдауға дәлелді негіздер болған жағдайда ғана пациенттен ақпаратты жасыруға болады. Бұл жағдайда бұл ақпарат пациенттің жұбайына, оның жақын туыстарына немесе заңды өкілдеріне хабарланады.
7. Денсаулық сақтау саласындағы білім беру ұйымдарының клиникалық базалары жағдайында медициналық көмек алатын пациенттер білім беру процесіне қатысудан бас тартуға, сондай-ақ емдеу-диагностикалық рәсімдер кезінде үшінші тұлғалардың қатысуынан бас тартуға құқылы.
8. Пациенттердің құқықтарын қорғауды өз құзыреті шегінде органдар, денсаулық сақтау ұйымдары, сондай-ақ қоғамдық бірлестіктер жүзеге асырады. Қараңыз: Қарағанды ​​облыстық сотының 2014 жылғы 28 мамырдағы № 4 «Б. Азаматтық іс жүргізу кодексінің 56 Тұтынушылардың құқықтарын қорғау жөніндегі қоғамдық бірлестіктердің басқа адамдардың құқықтарын қорғау үшін сотқа жүгінуіне байланысты »
9. Медициналық көмек алу кезінде пациент тағайындалған дәрілік заттар туралы жан-жақты ақпарат алуға құқылы. өнім.
10. Некеге тұратын азаматтардың медициналық және медициналық-генетикалық сараптамадан өтуге құқығы бар.

Балалардың құқықтары
1. Әрбір баланың:
1) заманауи және тиімді денсаулық сақтау қызметтерін, ауруларды емдеу мен денсаулығын қалпына келтіру құралдарын пайдалануға;
2) денсаулық сақтау саласындағы білім беру;
3) тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі шеңберінде медициналық тексерулер және динамикалық бақылау, емдеу, дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету және денсаулықты жақсарту.

2. Балаларды стационарлық емдеу кезінде:
1) үш жасқа толмаған, сондай-ақ дәрігерлердің қорытындысы бойынша қосымша күтімді қажет ететін, анасы (әкесі) немесе тікелей қамқорлықтағы басқа адам қажет ететін егде жастағы ауыр науқас балалар. балаға уақытша еңбекке жарамсыздық парағын бере отырып, медициналық ұйымда онымен бірге болу мүмкіндігі беріледі;
2) бiр жасқа дейiнгi баласын емізетін ана баланы күту үшiн болған барлық кезеңiнде медициналық ұйымда тегiн тамақпен қамтамасыз етiледi.

3. Мектеп жасындағы балалардың стационарлық, оңалту емделу кезеңінде стационарда, оңалту орталығында, санаторийде үздіксіз білім алуға құқығы бар.

Балалар стационарлық бөлімшелерінің және мамандандырылған балалар стационарлық медициналық ұйымдарының науқастарына ойын, демалу және тәрбие жұмыстарын жүргізу үшін қажетті жағдайлар жасалған.

4. Мүгедек балалар, сондай-ақ АҚТҚ-жұқтырған, ЖҚТБ-мен ауыратын науқастар Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес білім беру ұйымдарында, денсаулық сақтауда тегін медициналық-педагогикалық түзету көмегін алуға құқылы.

АИТВ жұқтырған балалардың балалар үйлерінде және басқа да жалпы медициналық және білім беру ұйымдарында болуға құқығы бар.

5. Балаларды балалар үйіне және білім беру ұйымдарына, жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған ұйымдарға орналастыруға медициналық қарсы көрсетілімдер тізбесін уәкілетті орган бекітеді.

Азаматтардың, дара кәсiпкерлер мен заңды тұлғалардың мiндеттерi
1. Азаматтар:
1) өз денсаулығының сақталуы туралы қамқорлық жасауға;
1-1) «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға жарналар төлеуге;
2) денсаулық сақтау ұйымдарында қолданылып жүрген режимді сақтауға;
3) Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасына сәйкес профилактикалық медициналық тексеріп-қараудан өтуге;
4) медицина қызметкерлерінің, денсаулық сақтау органдары мен ұйымдардың жеке және халықтың денсаулығына қатысты нұсқамаларын сақтауға;
5) өзінің және айналадағылардың денсаулығын сақтау бойынша сақтық шараларын сақтауға, медициналық ұйымдардың өтініші бойынша тексеруден және емдеуден өтуге, жұқпалы аурулар және айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар кезінде олардың ауруы туралы медициналық персоналға хабарлауға. Тексеруден және емдеуден жалтарған жағдайда айналадағыларға қауіп төндіретін аурумен ауыратын азаматтар осы Кодекске және Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына сәйкес мәжбүрлеп тексерілуге ​​және емделуге жатады. Айналадағыларға қауіп төндіретін аурумен ауыратын азаматтарды мәжбүрлеп емдеуге жіберудің негіздері мен тәртібі осы Кодекспен реттеледі;
6) Қазақстан Республикасының денсаулық сақтау саласындағы заңнамасын сақтауға міндетті.

2. Жүктілігі он екі аптаға дейінгі жүкті әйелдер тіркелуге міндетті.

3. Қазақстан Республикасының аумағында жүрген шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар денсаулық сақтау саласында Қазақстан Республикасының азаматтарымен бірдей жауапкершілікте болады.

4. Дара кәсiпкерлер мен заңды тұлғалар өз қызметiне сәйкес:
1) санитариялық-эпидемияға қарсы және санитариялық-профилактикалық iс-шараларды жүргiзуге;
2) халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы нормативтiк құқықтық актiлердiң және гигиеналық нормативтердiң талаптарын, сондай-ақ мемлекеттiк санитариялық-эпидемиологиялық бақылауды және қадағалауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың актiлерiн және санитариялық-эпидемиологиялық қорытындыларын сақтауға;
3) оларды өндіру, тасымалдау, сақтау және халыққа өткізу кезінде орындалатын жұмыстардың, көрсетілетін қызметтер мен өнімнің қауіпсіздігі мен сапасын қамтамасыз етуге;
4) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өндірістік бақылауды жүзеге асыруға;
5) жаппай және топтық инфекциялық және паразиттік жағдайларда халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығына қауіп төндіретін төтенше жағдайлар, өндірістің тоқтап қалуы, технологиялық процестердің бұзылуы туралы санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органдарын жедел хабардар етуге міндетті. , кәсіптік аурулар мен уланулар;
6) дәрiлiк заттар мен медициналық мақсаттағы бұйымдардың жанама әсерлерi анықталған жағдайда уәкiлеттi органға дереу хабарлауға;
7) басқа адамдарға жұқпалы және паразиттік ауруларды жұқтыру қаупі бар қызмет көрсету саласында жұмыс істейтін қызметкерлерді гигиеналық оқытуды қамтамасыз етуге;
8) санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органдарының лауазымды адамдарына өз құзыретіне сәйкес зертханалық зерттеулер жүргізу үшін өнімнің, шикізаттың, тауарлардың, өндірістік ортаның үлгілерін алу мүмкіндігін беруге;
9) медициналық куәландырудан, гигиеналық дайындықтан өткенін куәландыратын құжаты жоқ адамдарды, сондай-ақ денсаулық сақтау ұйымдары анықтаған жұқпалы, паразиттік аурулары бар науқастарды және жұқпалы, паразиттік аурулардың қоздырғыштарын тасымалдаушыларды жұмыстан шығаруға;
10) тауарлардың, өнімдердің, шикізаттың халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілердің талаптарына және гигиеналық нормативтерге сәйкес келмейтіні анықталған кезде оларды өткізуге жол бермеуге, сондай-ақ оларды пайдалану немесе кәдеге жарату мүмкіндігі туралы шешім;
11) алып тасталды - ҚР 15.07.11 жылғы № 461-IV Заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі) (бұр. ред. қара)
12) санитарлық эпидемиологиялық қызметтің мемлекеттік органдарына тексеруге ұсынуға; халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы мәселелеріне байланысты есепке алу және есептілік құжаттамасын;
13) кәсіпкерлік және (немесе) өзге де қызметті олар халықтың өміріне немесе денсаулығына қауіп төндіретін жағдайда тоқтата тұруға;

14) мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы нормативтік құқықтық актілерге және гигиеналық нормативтерге сәйкестігін тексеру мақсатында объектілерге кедергісіз кіруін қамтамасыз етуге;
15) эпидемиологиялық көрсеткіштер мен нұсқамалар, санитарлық-эпидемиологиялық қызмет органдарының лауазымды адамдарының шешімдері бойынша өз қаражаты есебінен дезинфекциялық, дезинсекциялық және дератизациялық іс-шараларды жүргізуге;
16) өздері өткізетін дәрілік заттар туралы толық және сенімді ақпарат беруге;
17) «Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру бойынша аударымдарды және (немесе) жарналарды төлеуге міндетті.

Пациенттердiң мiндеттерi
1. Пациент осы Кодекстiң 90-бабында көзделген мiндеттемелермен қатар:
1) өз денсаулығын сақтау және нығайту жөнiнде шаралар қабылдауға;
2) медицина қызметкерлерімен қарым-қатынаста құрмет пен әдептілік танытуға;
3) дәрігерге ауруды диагностикалау және емдеу үшін қажетті барлық ақпаратты беруге, медициналық араласуға келісім бергеннен кейін емдеуші дәрігердің барлық нұсқауларын бұлжытпай орындауға;
4) ішкі тәртіп ережелерін сақтауға және медициналық ұйымның мүлкіне ұқыпты қарауға, медициналық көмек алу кезінде медициналық персоналмен ынтымақтасуға;
5) диагностикалау және емдеу процесінде, сондай-ақ айналасындағыларға қауіп төндіретін аурулар пайда болған немесе оларға күдік туындаған жағдайда медициналық қызметкерлерге олардың денсаулық жағдайының өзгеруі туралы дереу хабарлауға;
6) басқа пациенттердің құқықтарын бұзатын әрекеттерді жасамауға;
7) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де міндеттерді орындауға міндетті.

2. Осы баптың 1-тармағының 2) - 4) тармақшаларында көрсетілген пациенттердің міндеттері науқас баланы стационарда тікелей күтетін ата-аналарға немесе басқа адамдарға қолданылады.

ҚР КОНСТИТУЦИЯСЫ - СТ. 29 Қазақстан Республикасының халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы Кодексі
(21.04.2016 жылғы өзгерістер мен толықтырулармен);
88-бап. Азаматтардың
құқықтары 89-бап. Балалардың
құқықтары 91-бап. Пациенттердің құқықтары
90-бап. Азаматтардың, дара кәсіпкерлердің және заңды тұлғалардың
міндеттері 92-бап. Пациенттердің міндеттері.